Miras nasıl taksim edilir sorusunu yanıtlamadan önce Tapu Sicil Kanunu incelemek gerekir. Tapu Sicil Tüzüğünün 21/c maddesine göre, “Miras taksimi noter tarafından yapılmış ise sözleşme; mirasçılar arasında yazılı olarak yapılmış olup da, mirasçıların imzaları noterce onaylanmamış ise tüm mirasçıların; imzaların bir kısmı onaylanmış ise imzaları onaylanmamış olanların başvuruları gerekir.”
Miras iştirak halinde mülkiyet olarak mirasçılara intikal eder. İşte, iştirak halini ortadan kaldıran sebeplerden biri de taksimdir. Ortaklar böylece müşterek mülkiyete geçmeden müstakil mülkiyete geçerler.
Medeni Kanunun 676. maddesine göre “Yasal mirasçılar, gerek kendi aralarında, gerek atanmış mirasçılarla birlikte mirası aynı kurallara göre paylaşırlar.
Aksine düzenleme olmadıkça mirasçılar, paylaşmanın nasıl yapılacağını serbestçe kararlaştırırlar…”
Medeni Kanunun 676. Maddesinin 2. ve 3. Fıkraları ise şöyledir: “Paylaşma sözleşmesiyle mirasçılar, tereke mallarının tamamı veya bir kısmı üzerindeki elbirliği mülkiyetinin miras payları oranında paylı mülkiyete dönüştürülmesini de kabul edebilirler.
Bu anlatılanlar konusunda bir anlaşmazlık yaşanırsa bu durumda miras davası açmak gerekir. Miras davaları oldukça uzun süren ve zor davalardır. Bu sebeple miras davaları miras avukatı yardımı ile açılmalıdır. Ankara ve çevre illerdeki miras davalarınız konusunda hukuki bilgi almak için bize ulaşabilirsiniz.
Miras Paylaşma Sözleşmesi
Paylaşma sözleşmesinin geçerliliği yazılı şekilde yapılmasına bağlıdır.”
Medeni Kanunun bu maddesi, mirasçılar arasındaki taksim sözleşmesinin yazılı olmasını yeterli saymış, taksimin geçerli ve tapu siciline tescili için, ilgili tapu sicil müdürlüğünde, ayrıca resmi senet düzenlenmesini aramamıştır.
Ancak, Medeni Kanunun 676. maddesinde öngörülen bu taksim şekli mirasçılar için (intikal yapılmış olsun veya olmasın iştirak halinde mülkiyet için) öngörülmüştür. İştirak hali başka bir sebepten (ör./ adi şirket, mal ortaklığı, aile şirketi emvali gibi) doğuyorsa veya müşterek mülkiyete geçilerek paylar belirlenmişse artık 676. maddenin öngördüğü şekilde taksim sözleşmesinin adi yazılı olması yeterli değildir. Tapu Kanununun 26. maddesi gereği resmi senet düzenlenmesi gerekir.
Şunu da belirtelim ki, miras taksimlerinde adi yazılı şeklin yeterli olması, noterlerin veya tapu sicil müdürlüklerinin bu sözleşmeyi düzenleyemeyeceği anlamına gelmez.
Nitekim, Tüzüğün 21/c maddesinde; miras taksim sözleşmesinin;
1) Noter tarafından yapılabileceği,
2) Adi yazılı olarak mirasçılar arasında yapılabileceği belirtilmiştir.
Bunlarla beraber, bir mülkiyet nakli söz konusu olduğu için Tapu Kanununun 26. maddesi gereği tapu sicil müdürlüğü de miras taksim sözleşmesini resmi senet şeklinde düzenleyebilir. Bunun için tüm mirasçıların tapu sicil müdürlüğünden istemde bulunmaları gerekmektedir. Ancak noterce veya mirasçılar arasında yapılmış bir sözleşme ibraz edilirse, artık resmi senet düzenlenmesine gerek yoktur. Tescil istem belgesi düzenlenmesi yeterlidir.
Miras payı temlikine ilişkin sözleşmeler gibi miras taksimi sözleşmelerinin de terekeye dahil bütün taşınmaz malları kapsaması gerekmez (TKGM. 1985 T. 1478 sy. Gn.).
Miras Taksimi
Miras nasıl kazanılır ? Miras taksiminde iştirakçilerden tümünün gayrimenkul veya hisse alması şart değildir. Mirasa dahil menkul mallar veya haklar da alınarak taksim yapılabilir. İştirakçilerden birine sadece intifa hakkı düşecek şekilde taksim yapılması da mümkündür. Genelde sağ kalan eş intifa hakkını seçerek taksime katılmaktadır.
(Taksim konusunda ayrıntılı bilgi için Akitli İşlemler bölümüne bakınız.)
b) Tescil İstem Belgesinin Yazımı
c) Tapuya Tescili
Miras taksimi noterce yapılmış ise sözleşmenin tapu sicil müdürlüğüne ibrazı zorunludur. Bu sözleşmenin tescil istemini de içermesi ve tescil işlemini kimin (veya taşınmaz kime isabet ettiyse o paydaşın) yaptırabileceğinin sözleşmede açıklanmış olması gerekir. Aksi halde, tüm mirasçıların bu sözleşmeyle beraber tapu sicil müdürlüğünegelerek tescil isteminde bulunmaları zaruri olacaktır.
Miras Taksim Sözleşmesi
1) Mirasçıların imzaları noterce onaylanmamış ise tüm mirasçıların tapu sicil müdürlüğüne gelerek istemde bulunmaları lazımdır (MK. 1013).
2) Mirasçılardan bir kısmının imzaları noterce onaylanmış diğerlerinin ki onaylanmamış ise (ve imzası onaylananlar, onaylanmayanlara tescil isteminde bulunma yetkisi vermemiş ise) imzası noterce onaylanmamış olanların tümünün bizzat veya vekilleri aracılığı ile tapu sicil müdürlüğüne gelerek tescil isteminde bulunmaları gerekir.
Tescili isteme yetkisi devredilmiş ise yani bir temsil yetkisi verilmiş ise, temsilcinin istemiyle taksime konu tüm taşınmazların sözleşme uyarınca tescilleri yapılabilir. Tescili isteme yetkisi verilmiş ise, her paydaşın taksim sonucu kendisine düşen parseli adına tescil ettirmesi mümkündür. Bu halde taksim harcının hesabı sadece tescili istenen parselin değeri üzerinden yapılır.
Ancak, tapu sicil müdürlüğünün taksim sözleşmesinde tescili engelleyen bir kayıt olup olmadığına dikkat etmesi gerekir.